هوشمند شدن یکی از موضوعات مطرح جهان امروز است و این موضوع همه حوزه‌های شهر از ساخت و ساز گرفته تا حمل و نقل و ارائه خدمات  تا امور مالی را در بر می‌گیرد و شهرهای هوشمند نقشی کلیدی در درگیر کردن اکوسیستم‌های نوآوری برای افزایش کیفیت زندگی ایفا می‌کنند.

آن‌ها با توانایی عظیم خود در جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها محیطی ایده‌آل برای بهبود مالی فراهم می‌کنند. شهر هوشمند و بانکداری هوشمند لازم و ملزوم یکدیگرند و بانکداری هوشمند شتاب‌دهنده و پیشران به سمت توسعه شهر هوشمند است.

دکتر سید محسن طباطبایی مزدآبادی؛ دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم درباره توسعه بانکداری هوشمند گفت: وجه اشتراک شهر هوشمند و بانکداری هوشمند, اتکای هر دو آن‌ها به داده‌ها و اطلاعات است؛ در بستر شهر هوشمند است که بانکداری هوشمند شکل می‌گیرد و  امکانات شهرهای هوشمند مانند پهنای باند گسترده، رشد محاسبات ابری ، اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی, اطلاعات قابل اعتماد و کم هزینه‌ای را در اختیار بانک‌ها قرار می‌دهند که بانک‌ها نیز از این امکانات در راستای خدمات دهی به شهروندان استفاده می‌کنند.

وی درباره مزایای بانکداری هوشمند توضیح داد: یکی از مزایای بانکداری هوشمند برای شهروندان, گسترش شمول مالی و دسترسی بیشتر به فرصت‌های بانکی مانند وام‌گیری و یا سپرده‌گذاری است چرا که زیرساخت‌های هوشمند اطلاعات شهروندان را از امکانات و تسهیلات بانک‌ها ارتقاء می‌دهند. در چنین فضایی بانکداری هوشمند با مدل‌های واسطه‌گری جایگزین و تکنیک‌های پیشرفته امتیازدهی اعتباری بانکداری سنتی و صنعت خدمات مالی را به چالش می‌کشند.

دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران افزود: اثرگذاری دیگر بانکداری هوشمند در توسعه شهری, موضوع تامین مالی شهری است؛ بانکداری هوشمند امروزه به تامین مالی پایدار شرکت‌هایی که در ساخت شهرهای هوشمند و سبز اقدام می‌کنند, مبادرت می‌کند؛ به عنوان نمونه چارچوبی تحت عنوان چارچوب تامین مالی پایدار شهر هوشمند راه‌اندازی شده است که هم جهت با اهداف توسعه‌ای سازمان ملل معیارهایی را مشخص می‌کند که مشتریان بانک برای دریافت وام‌های سبز و طیف وسیعی از محصولات و خدمات ملزم به رعایت آن هستند.

طباطبایی افزود: داشتن استراتژی و هدف واضح از جمله الزامات یک شرکت در مسیر دستیابی به توسعه پایدار شهری است و هر کسب و کاری که بخواهد از این تسهیلات استفاده کند باید نشان دهد که چگونه فعالیت وی منجر به ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان خواهد شد؛ طبق این چارچوب بانک‌ها بر وام‌های ارائه شده خود نظارت کامل می‌کنند و اثرات زیست محیطی اجتماعی و اقتصادی طرح‌ها و پروژه‌هایی را که تامین مالی کرده‌اند، به صورت سالانه رصد می‌کنند.

وی درباره نظارت بانک بر وام‌های ارائه شده تصریح کرد: در این زمینه بانک جهانی از سال 2008 حدود 5/4 میلیارد دلار اوراق قرضه سبز برای تامین مالی پروژه‌های انرژی پاک و کم کربن صادر کرده است, اوراق قرضه سبز که اکنون در بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله سوئد توسط بانک‌ها برای تامین مالی منتشر می‌شود دارای دوره‌های سر رسید طولانی‌تر، انعطاف پذیر‌تر و معاف از مالیات هستند.

دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران ادامه داد: بانکداری هوشمند زیرساخت‌های پرداخت دیجیتال و راه حل‌های پرداخت یکپارچه حمل و نقل شهری را به طور کلی دگرگون کرده است که حاصل این کار مدیریت آسان‌تر شبکه حمل و نقل شهری است. در بستر بانکداری هوشمند امروزه برای حمل و نقل شهری دیگر نیاز به کارت خاص یا هیچ وسیله فیزیکی دیگری نیست و امکان پرداخت به صورت بدون تماس وجود دارد همین امکانات برای پارکینگ‌های شهری نیز وجود دارد که هم برای شهروندان و هم مدیران شهری یک موهبت است.

طباطبایی با اشاره به هزینه‌بر و پیچیده بودن تامین مالی پروژه‌های شهر هوشمند گفت: تامین مالی پروژه‌های شهر هوشمند کاری پرهزینه و پیچیده است که به دلیل افق‌های طولانی مدت، ذی‌نفعان متعدد و ریسک‌های نیازمند رویکردهای خلاقانه است. از طرفی دیگری بسیاری از فناوری‌های شهر هوشمند نسبتاً جدید هستند و سرمایه‌گذاران و از جمله بانک‌ها با آن‌ها آشنایی ندارند و نمی‌توانند بازگشت سرمایه را به درستی محاسبه کنند. همین امر گاهاً اشتباهات بزرگی را برای سرمایه‌گذاران سبب می‌شود, بنابراین تامین مالی به‌ویژه تامین مالی زیرساخت‌های هوشمند شهری باید حساب شده و دقیق انجام شود.

وی خاطرنشان کرد: دسترسی به خدمات مالی یکپارچه بخش جدایی‌ناپذیر از سیستم حرکت جهانی شهرهاست و مدیران شهری در تلاش‌اند تا با استفاده از خدمات بانکداری هوشمند بلندپروازی‌های خود را در زمینه شهرهای هوشمند جامه عمل بپوشانند. آن‌ها در تدارک زیرساخت‌های بهینه بومی برای سرعت بخشیدن به همگرایی دیجیتال و هوشمند و ایجاد یک پلتفرم چابک مدیریت شهری هستند. تعمیق دیجیتالی شدن و حرکت سیال داده‌ها و اطلاعات در بستر شهر هوشمند موضوعی است که تا حدود زیادی به بانکداری هوشمند بستگی دارد و در این بین حرکت بانک‌های تخصصی شهری که به تامین مالی پروژه‌های شهری اقدام می‌کنند به سمت هوشمند شدن ضرورت بیشتری دارد.